Öfkemi Nasıl Kontrol Ederim?

Öfke Kontrolü duygusal zekanın işaretidir.

Yani siz öfkenizi ne kadar kolay idare edebiliyorsanız

 o kadar duygusal zekanız yüksektir diyebiliriz.

Öfke duygusu zararlı bir etikete sahip olsa da oldukça insani ve doğal bir duygudur. Yerine göre gösterilmesi gereken. Ama elbette kontrol altına alınması da mutlaka lazım olan sahici bir tarafımızdır. Bir haksızlığa uğradığınızda, güveniniz kırıldığında, belki hareketli bir şekilde tartışırken zaman zaman öfkemizi kontrol etmekte zorlanırız. Ama öfke kontrol edilemezse çok zararlı sonuçları olabilir, söylemek istemediğiniz, yapmak istemediğini şeyleri yapmanıza ve sonrasında pişmanlık hissetmenize neden olabilir. Bu nedenlerle öfke duygusunun kontrol edilmesi ilişkiler ve iletişim için çok önemlidir.

Her birimiz farkında olmadan temas kurduğumuz insanların eylemlerini sürekli etkiler ve kontrol ederiz. Öfkelenince insanlar, ses tonlarını yükseltirler ve en sonunda bağırmaya başlarlar. Hatta en sakin gördüğümüz insan bile bir anda kontrolünü yitirdiğinde çok şaşırırız.

Öfkeyi ben aşırı baskı ve basın. Altında psikolojimizi ve bedenimizi saran bu etkileri uzaklaştırmak için açılan bir emniyet mandalı gibi düşünürüm. Kimi zaman alanımızı korumak, kimi zaman benliğimize yönelen bir saldırıyı bertaraf etmek, kimi zaman da nedensizce yaparız bunu. Mantıklı nedenleri olsa da olmasa da öfke, yönlendirdiğiniz kişiden daha çok size zarar verir aslında.

Peki öfkenizi kontrol etmek için neler yapabilirsiniz?

Öfkelendiğimizde bedensel olarak çeşitli reaksiyonlar yaşarız. Kan basıncımız artar, nefes alışverişlerimiz hızlanır ve kalbimiz daha hızlı çarpmaya başlar. Bunları hissettiğinizde eğer bir tartışma ortamındaysanız ara verip izin isteyin. Çünkü bedensel olarak yaşanan şeyler tepkinizin kontrolden çıkmasına neden olabilir. Üzerinize binen hırslı duygulardan uzaklaşabilmek için ortamdan da uzaklaşın. Yalnız kaldığınızda nefesinizi kontrol altına almaya çalışın. 5-6 kez derin nefes almak ruhsal gerginliğinizin yumuşamasına yardımcı olur.

İkinci adım olarak sizi rahatlatacak düşüncelere yönelin. Öfkenizi baskılamak için mizah içeren şeyler izleyebilirsiniz ya da size iyi gelen düşüncelerin zihninize dolmasına izin verebilirsiniz.

Öfkelendiğinizde vücudunuzda adrenalin artar. Bu adrenalini fiziksel aktivitelere yönlendirmek, yürüyüşe çıkmak, koşmak etkili bir yöntemdir. Bedensel olarak rahatlamanızı sağlar.

Kendinizi sorgulamak biraz daha sakinleştikten sonra gelen adımdır. Neden sinirlendiniz, bu öfkenin altında yatan şey aslında nedir? Belki sizi kızdıran şey sizin kendinize dair geliştirdiğiniz yanlış inançlarınız olabilir. Bunları değerlendirmek, büyük tepkiler vermeden önce sağlıklı bir şekilde olanları akıl süzgecinden geçirmek çok önemlidir. Ani kararlar vermeden önce sizde nelerin tetiklendiğini bulun.

Öfke demek problem demektir ama siz probleme odaklanırsanız hiçbir şey elde edemezsiniz. Problem varsa çözüm üretmelisiniz. Örneğin çocuklarınız odayı dağıttığında çocuklara bağırmak yerine çözüm geliştirmeye çalışın, onlara odayı düzenli tutmaları ve nasıl yapılması gerektiğini gösterin.

Öfke kontrolü demek iyi bir iletişim becerisi demektir. Savunmaya geçmek, karşınızdakini suçlamak yerine ‘’ben’’ dilini kullanın. ‘’Sen böyle yaptığında ben böyle hissediyorum, bunu yapmanın nedenini anlayamadım’’ demek yine çözüm odaklı bir yaklaşım olacaktır. Duygularınızı ifade ederseniz karşınızdaki kişi de savunmasız kalacaktır. Böylece hem kendi öfkenizi hem de karşınızdakinin öfkesini kontrol etmiş olursunuz.

Karşınızdaki insanın sesi yükselmeye başladığında onun öfkelenmeye başladığını anlarsınız. Karşınızdaki insanın ses tonunu kendi ses tonunuzla kontrol edebilirsiniz. Ne kadar yüksek ses tonuyla konuşursanız o kadar öfkelenirsiniz. Eğer sesinizi alçak ve kısık tonda tutarsanız öfkeyi ertelersiniz, aynı şekilde karşınızdaki kişinin de öfkesini ertelemiş olursunuz. Çünkü karşınızdaki kişi öfkelenecek hiddette bile olsa sizin ses tonunuzu alçak ve yumuşak tutmanız, karşınızdakini sesini yumuşak tutmaya zorlayacaktır. Tabi ki bu tekniği yüksek öfke anından önce öfke gelmeye başladığını hissettiğinizde yapmalısınız. Çok şiddetli öfkenin en yüksek anında bu yöntem işe yaramaz ama öfkenin gelişinin ve ilk başlangıç noktasını engeller.

Unutmayın sakinken kendinizi ifade etmeniz çok daha kolay olacak ve ikna olasılığınız artacaktır. Öfkeli bir halde bir insanın sizi anlayabilmesi, empati kurabilmesi çok zordur.

Esra Ezmeci//Düştüğünde Kalkarsan Hayat Güzeldir